Dwingelderveld sinds 1991 Nationaal Park

In 1991 is het Dwingelderveld ingesteld als Nationaal Park. Het gebied is het grootste aaneengesloten natte heidegebied van het land. Dat was een van de belangrijkste redenen om het gebied aan te wijzen als Nationaal Park. In het gebied komen veel bedreigde planten- en diersoorten voor. De beheerders, Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten, proberen de omstandigheden voor deze soorten te verbeteren. Beheersmaatregelen kunnen bijvoorbeeld zijn: plaggen, branden, begrazen, en het regelen van het waterpeil.

Twintig nationale parken in Nederland

Overal in de wereld kunt u nationale parken vinden. Zij vormen een netwerk van belangrijke natuurgebieden die een speciaal kwaliteitskeurmerk hebben gekregen.
In Nederland zijn twintig natuurgebieden aangewezen als Nationaal Park. Natuurbeheer staat er voorop, maar bezoekers zijn er ook welkom.

Wat is een Nationaal Park?

Nationale parken bestaan uit natuurgebieden of natuurlijke landschappen van grote schoonheid, die niet wezenlijk zijn veranderd door menselijk gebruik, met bijzondere planten- en diersoorten die van bijzondere wetenschappelijke, educatieve en recreatieve waarde zijn.

Een nationaal park is een aaneengesloten gebied van meer dan 1000 hectare, dat bestaat uit natuurterreinen zoals wateren en bossen met een bijzondere wetenschappelijke gesteldheid, en planten- en dierenleven. Er zijn goede mogelijkheden voor zonering van het recreatieve medegebruik. In een nationaal park liggen geen of bijna geen agrarische gronden. Doel van het beheer is instandhouding van en/of ontwikkeling van de aanwezige ecologische, landschappelijke en cultuurhistorische waarden. Bij inrichting en beheer zullen de waarden van het landschapsschoon en natuur voorgaan boven alle andere belangen.

axw_3547b-np480Klik voor een vergroting (afbeelding: axw_3547b-np480)

In Nederland wijst de Minister van Economische Zaken een nationaal park aan, op voordracht van de provincie. In alle voor Nederland karakteristieke landschappen is een nationaal park aangewezen.
Een nationaal park heeft een samenwerkingsorganisatie, waarin eigenaren, beheerders en bestuurders zijn vertegenwoordigd. Het secretariaat van het bestuursorgaan (de Stuurgroep Regionaal Landschap Drents-Friese Grensstreek) is in Drenthe gevestigd bij de provincie. De provincie Drenthe stelt jaarlijks een budget beschikbaar voor beheer, recreatieve voorzieningen en educatie.

De mens heeft eeuwenlang gedacht dat ruimte, water en andere natuurlijke hulpbronnen onuitputtelijk waren. Voor zijn voortbestaan maakte de mens dankbaar gebruik van de natuur. Toen de wereldbevolking toenam ontstonden cultuurlandschappen die er op het oog nog vrij natuurlijk uitzagen, maar die met ongerepte natuur niet veel meer te maken hadden.

Eerste nationale park in 1871 opgericht

In de Verenigde Staten van Amerika ontstonden bij een aantal vooraanstaande lieden voor het eerst twijfels over deze ontwikkelingen. Dit leidde in 1871 tot de oprichting van Yellowstone als het eerste nationale park ter wereld. In Europa was Zweden in 1909 het eerste land met een nationaal park. De arctische landschappen in het noorden waren nog redelijk ongestoord doordat ze niet geschikt waren voor intensieve landbouw of ander gebruik. Daarna volgden andere landen als- Zwitserland, Spanje, IJsland en Italië. Behalve de bescherming van natuurlijke landschappen, waren ook het instandhouden van diersoorten als de steenbok of het bewaren van het cultuurhistorisch erfgoed belangrijke redenen een gebied als nationaal park aan te wijzen.